Podhorce
W 1682 r. Stanisław Koniecpolski, wnuk hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego, będąc w podeszłym wieku i nie mając potomków, przekazał Podhorce wraz z zamkiem rodzinie Sobieskich. W ten sposób zamek w Podhorcach stał się jedną z królewskich rezydencji.
Zespół pałacowo-parkowy w Podhorcach jest jedną z najbardziej okazałych rezydencji polskiej arystokracji na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Pałac został wzniesiony w 2. połowie lat 30. XVII w. dla hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego i przez trzy pokolenia należał do tego rodu. Był budowlą typu palazzo in fortezza. Gmach pałacu posadowiono w północnej części fortyfikacji bastionowej, zbudowanej na rzucie czworoboku, z bastionami o prostych barkach, charakterystycznymi dla fortyfikacji szkoły nowowłoskiej. W narożach bastionów wzniesiono niewielkie kawaliery – wieżyczki strażnicze. Całość otoczona była fosą oraz dodatkowymi umocnieniami ziemnymi. Do brama wjazdowej prowadził most zwodzony. Niewielki dziedziniec od południa, zachodu i wschodu otaczały kazamaty, umieszczone w kurtynach fortyfikacji, przeznaczone na magazyny oraz mieszkania dla służby i załogi zamku. Autorem projektu założenia był Andrea dell’ Aqua, a pracami budowlanymi kierowali Mikołaj Silvestri i Johann Ludwig von Wolzogen. Bogaty wystrój wnętrz zaprojektował prawdopodobnie Constante Tencalla – ściany pokrywały boazerie, stiuki i adamaszki, niektóre posadzki wykonano z marmuru, a sale ogrzewały marmurowe kominki oraz piece z kafli gdańskich.
W zamku hetman Koniecpolski eksponował liczne trofea z bitew z Turkami i Tatarami, głównie kobierce i namioty. Na terenie fortecy znajdował się również kościół św. Józefa i Podwyższenia Krzyża Świętego oraz położone między pałacem a kościołem niezwykłe ogrody pałacowe, składające się z części tarasowej, krajobrazowej i ogrodu regularnego.
Jan III Sobieski przejął już podniszczoną rezydencję i zadbał o jej konserwację. W czasach Sobieskich dobudowano monumentalne schody przy głównym wejściu oraz boczne loggie na pierwszym piętrze. Ogród na najniższym tarasie zamkowym został przekształcony w figarnię. Po śmierci króla Jana III Podhorce wraz z Oleskiem odziedziczył Konstanty Sobieski, który w 1718 r. sprzedał zamek Rzewuskim.
W 2 połowie XVIII w., przez blisko trzy dekady Podhorce były siedzibą hetmana Wacława Rzewuskiego, który stopniowo rozbudowywał posiadłość. W 1865 r. pałac przeszedł w posiadanie Sanguszków. Za czasów Rzewuskich i Sanguszków powstała tutaj pokaźna kolekcja malarstwa i militariów (m.in. kilkadziesiąt zbroi husarskich). Zbiory podhoreckie zostały wywiezione przez właścicieli w czasach I wojny światowej. Najcenniejsza część kolekcji po raz kolejny została ewakuowana w 1939 r. i po licznych perypetiach znalazła się w Brazylii, razem z ostatnim właścicielem Podhorzec, ks. Romanem Sanguszką.
Po II wojnie światowej nastąpiła stopniowa dewastacja tego wyjątkowego zabytku. Władze sowieckie umieściły w pałacu szpital, a w 1956 r. duży pożar zniszczył wnętrza i doprowadził cały budynek do ruiny. Zespół pałacowo-parkowy w Podhorcach został wpisany na nowojorską listę World Monuments Fund, jako jeden z najcenniejszych zabytków na świecie zagrożonych zniszczeniem.
